اگر با NFT ها و کاربردهایشان آشنا باشید، حتما تابهحال نام دامنههایی که بهصورت توکن NFT در بلاکچین ثبت میشوند، به گوشتان خورده است. در این مقاله قصد داریم، توضیح بدهیم که نام دامنهها که بهصورت NFT درمیآیند در حال حاضر چه کاربردی دارند و آیا میتوانند سیستم امروزی اینترنت را در آینده متحول کنند یا خیر؟
همانطور که میدانید NFT مخفف کلمه Non Fungible Token به معنای توکن غیر مثلی است. NFT domains به دامنههایی در فضای گسترده اینترنت گفته میشود که نام یا همان آدرس این دامنهها بر روی بلاکچین ثبت میشوند. بنابراین اصالت و مالکیت این دامنهها برای خریدار در کیف پولش ثبت میشود. از این پس به دامنههای ذکرشده Blockchain domain NFTs ، دامنه بلاکچین میگوییم.
بهطورکلی هرکدام از کامپیوترهایی که به اینترنت وصل میشوند، دارای یک آی پی (IP address) هستند. با این آدرسهای منحصربهفرد، هر کامپیوتر شخصی قابلشناسایی میشود. این آیپیها طولانی هستند، به همین دلیل به خاطر سپردنشان دشوار است. برای مثال 172.217.10.14 آی پی Google.com است که به خاطر سپردن آن، آسان نیست. حال فرض کنید باید برای تمام سایتها این آی پیها را حفظ میکردیم که امکانپذیر نبود. نام دامنهها جایگزینی آسانتر برای این آیپیهاست. ما بهجای اینکه 172.217.10.14 را در مرورگر خود تایپ کنیم، بهراحتی Google.com را تایپ میکنیم. مرورگر ما بهصورت خودکار متوجه میشود که وبسایت "google.com" میزبان IP ذکرشده است.
برای این کار نام دامنه باید در سیستم نام دامنه ثبت شود. سپس سرورهای DNS که در سرتاسر جهان گسترده شدهاند، به مرورگرها کمک میکنند تا نام دامنهها را به آدرس IP آنها برسانند. بعدازآن، ارائهدهندگان خدمات اینترنت، کاربران را به آدرس IP مناسب متصل میکنند. شبکه DNS توسط شرکت اینترنتِ نام ها و شمارههای اختصاصی ICANN (Internet Corporation for Assigned Names and Numbers) نظارت میشود. این شرکت بر توسعه و معماری کل سیستم در سطح بالا نظارت میکند، تا همین اواخر ICANNو DNS تنها روش برای به دست آوردن یک نام دامنه فعال بودند.
دامنههای بلاکچین یکی از جذابترین کاربردهای بلاکچین هستند. این سیستم به کاربران اجازه میدهد تا دامنههای خود را در کیف پول خود نگهداری و کنترل کنند. دیگر هیچ سازمان نظارتی بر دامنه آنها نظارت نمیکند. یعنی دامنهها، غیرمتمرکز میشوند.
همانطور که میدانید ICANN میتواند افراد را سانسور کند یا با مقامات برای بررسی وبسایت شما همکاری کند. اما در دامنههای بلاکچین، نام دامنهها در یک ثبت عمومی رجیستر میشوند و توسط هیچ شخص ثالثی، پاکسازی، اصلاح و سانسور نمیشوند. بهاینترتیب دامنههای بلاکچین، راهی برای مبارزه با سانسور هستند و به وبسایتها آزادی بیان را ارائه میکند. کاربران مرورگرهای محبوب مثل Firefox و Chrome میتوانند از طریق مرورگر خود، با یک تغییر کوچک در DNS مستقیماً به دامنه بلاک چین برسند.
یکی دیگر از ویژگیهای دامنههای بلاکچین این است که میتوان آنها را بهجای وبسایت به کیف پول رمزنگاریشده پیوند داد. بهعنوانمثال هنگامیکه میخواهید مبلغی را پرداخت کنید، بهجای واردکردن آدرس کیف پول:
را وارد میکنید و به آدرس کیف پول آن فرد پیوند داده میشوید.
همانطور که میدانید دامنههای بلاکچین بهصورت توکن های NFT هستند و از این طریق مالکیت آنها ثابت میشود. در چند ماه گذشته شاهد افزایش ناگهانی علاقه کاربران و سرمایهگذاران به NFT ها بودهایم.
برخی از شرکتها، مانند شرکت Unstoppable Domain و پروتکلهایی مانند Namecoin و Ethereum به کاربران امکان خرید دامنههای بلاکچین را میدهند. کاربرها میتوانند دامنههای بلاکچین خود را اجاره بدهند و بفروشند. بهعنوانمثال صاحب دامنههایی که به ".crypto" ختم میشوند، میتواند این دامنهها را در مارکت های مختص به دامنه بلاکچین بفروشد یا اجاره بدهد. این خود میتواند یک فرصت ویژه برای سرمایهگذاران ایجاد کند.
این قابلیت مثل تیک تایید اینستاگرام و سایر سوشال مدیا هست. این قدرت فوقالعاده بلاکچین است که هنوز برای خیلیها قابلدرک نیست. بلاکچین میتواند دادهها را تایید کند و به شما این اعتماد را بدهد که این دادهها درست هستند و این باعث به وجود آمدن یک اینترنت کاملا جدید میشود. جایی که ما میتوانیم به تیک تایید آن دامنه اعتماد کنیم، بدون اینکه هیچگونه اطلاعاتی خودمان کسب کنیم و بدانیم با چه کسی معامله میکنیم. بهعنوانمثال: وقتی ما تیک تایید صفحه کوکاکولا رو میبینیم بدون هیچ تحقیقی تشخیص میدهیم که این کوکاکولا است و میتوانیم با خیال راحت به آن اعتماد کنیم. مشابه همین در دامنههای بلاکچینی که تیک تایید میگیرند، اتفاق خواهد افتاد.
جواب خیر است، شما با خرید یک دامنه، کاملا صاحب آن نام دامنه نمیشوید، ولی طبق مقررات و بیمهای که ارائه میشود از نام دامنه شما محافظتشده و شخص ثالثی نمیتواند نام دامنه شما را تصاحب کند، ولی باز هم این امکان وجود دارد که در دامنههای معمولی، نام دامنه شما تصاحب شود. زیرا شما فقط این نام دامنه را از فهرست دامنهها اجاره کردهاید و این سازمانها کنترل کامل بر اتفاقاتی که در وبسایت شما میافتد را دارند. هماکنون این امکان وجود ندارد که شما صاحب یک نام دامنه سنتی یا متمرکز بشوید. بله، درست متوجه شدید من گفتم نام دامنههای سنتی. بگذارید یک مثال بزنم: مثلا برای خرید دامنههایی که با ".com" تمام میشوند، باید آن را از verisign خریداری کنید.Verisign تمام کلیدهای مربوط به تکتک دامنهها را نزد خود نگه میدارد. این بدین معناست که این شرکت این قدرت را دارد تا نام دامنه شما را در هرزمانی تصاحب کند. شاید این اتفاق خیلی نادر باشد ولی امکان پذیر است.
هنگامیکه شما یک دامنه بلاکچین را میخرید کاملا صاحب آن میشوید. زیرا شما این نام دامنه را در کیف پول خودتان ذخیره میکنید. و این به این معناست که هیچ شخص دیگری نمیتواند نام دامنه شما را جا به جا و بهروزرسانی کند یا از شما بگیرد. برای این کار باید کلمات کلیدی کیف پول شما را داشته باشد. اما بهترین کمپانیهایی که این نام دامنهها را بر روی بلاکچین ارائه میدهند کدامیک هستند؟
وقتی شما یک نام دامنه را از این کمپانیها خریداری میکنید، این کمپانیها هیچ کاری نمیتوانند بانام دامنه شما داشته باشند، زیرا دسترسی به آن را ندارند. شما یکبار هزینه آن را پرداخت میکنید و دیگر مانند دامنههای سنتی نگران تغییر قیمتها نیستید. البته در این نوع جدید دامنهها، شما نمیتوانید دامنههایی که به ".com" و".co" و".net" یا تمام استانداردهای TLD که عادت به دیدن آنها را دارید، بخرید. در حال حاضر این دامنهها با".crypto"،".coin"،".bitcoin" و یا ".eth" ختم میشوند، درست است، شاید TLD ایده¬آلی برای حرفه یا وبسایت کاری شما نباشد، ولی در آینده میتوانیم شاهد TLD های عمومی باشیم که بر رو بلاکچین ثبت میشوند و به فروش گذاشته میشوند.
در حال حاضر سیستم این نام دامنهها با دامنههای سنتی متفاوت است، بدینصورت که شما نمیتوانید بهعنوانمثال: دامنه "tobtc.crypto" را در مرورگر خود تایپ کنید و منتظر بمانید تا بارگذاری شود. این نام های دامنه کریپتویی NFT هستند و مرورگرهای کروم و فایرفاکس هنوز این دامنههای NFT را ساپورت نمیکنند. ولی یک راهحل در این رابطه وجود دارد، cloudflare این دامنههای بلاکچینی را ساپورت میکند. یعنی شما میتوانید DNS خود را در Chrome به cloudflare تغییر بدهید تا مرورگر بتواند دامنه NFT شما را بارگذاری کند.
مثلا میتوانید از طریق دامنه myfriend.cryptoبرای دوست خود ارز دیجیتال بفرستید، بدون نیاز به کپی پیست کردن آدرس دیگری.
میتوانید به وبسایت غیرمتمرکز خود اشاره کنید، که البته این وبسایت باید بر روی سرورهای IPFS باشد.
هرگونه اطلاعات دلخواه، ازجمله اطلاعات پروفایل مانند: آدرس ایمیل و توییتر خود را میتوانید، ذخیره کنید.
همچنین میتوانید به سرورهای سنتی هم اشارهکنید. البته این مورد هنوز کاملا در دسترس عموم قرار نگرفته است، ولی در آینده در دسترس عموم قرار خواهد گرفت.
ممکن است شما بگویید که من وبسایت خودم را راهاندازی کردهام و دامنه خودم را خریداری کردهام و همچنین، دنبال کنندههای وبسایت خودم را پیدا کردهام و ممکن نیست اتفاقی برای وبسایت من بیافتد. باید بگویم که انقدر خوشبین نباشید. مثلا ممکن است آمازون به هر دلیلی از کار بیافتد یا سرویسدهی نکند و یا هک بشود. بله، شما دامنه خود را دارید و به آن کمپانی اعتماد کامل کردهاید، ولی آن کمپانی میتواند در هرزمانی دو شاخه را بکشد. در اینجا" IPFS به کمک ما میآید.
IPFS یک میزبان وب غیرمتمرکز هست. IPFS به این صورت عمل میکند که فایلهای وبسایت شما را با هزاران کامپیوتری که از تمام دنیا در شبکه آن قرار دارند، پخش میکند. درواقع هر کامپیوتر خانگی که در این شبکه قرار دارد، بخشی از محتوای شما را ذخیره میکند. مثلا اگر شما یک فایل موسیقی را آپلود کنید هزاران کامپیوتر آن را ذخیره میکنند و این کار، دسترسی آن را برای همیشه برای شما راحت میکند. دیگر شما به یک شخص یا گروه یا کمپانی اعتماد نکردهاید، بلکه هزاران کامپیوتر محتوای شما را ذخیره کردهاند. این تکنولوژی بهزودی به کمک وبسایتها هم میآید. درنتیجه شما میتوانید وبسایت خود را بسازید و هزاران نفر در این شبکه آن را ذخیره کنند و این کار وبسایت شما را قابلدسترس و غیرمتمرکز میکند. اما دامنههای بلاک¬چین یک میزبان IPFS نیستند. دامنههای بلاکچین و میزبانهای غیرمتمرکز میتوانند باهم همکاری کنند که یک اینترنت کاملا جدید را بسازند.
همانطور که میدانید، هنوز اینترنت غیرمتمرکز وجود ندارد و همه ما هیجانزده هستیم تا شاهد آن باشیم. تمام سیستمهای غیرمتمرکز یک هدف مشترک دارند و آن اصلاح کردن سیستم کنترل اینترنت است. در حال حاضر دامنههای بلاکچین، نظر علاقهمندان به کریپتوکارنسی را برای دسترسی آسان به آدرس کیف پول دیجیتال جلب کردهاند. بدیهی است که آینده اینترنت به همین سمت خواهد رفت، ولی ممکن است یک دهه طول بکشد تا شاهد وعده و بازدهی واقعی آن باشیم.